
Jiriki
Jiriki — De Kracht in Jezelf
In elk mens schuilt de mogelijkheid om te ontwaken. Jiriki betekent letterlijk “eigen kracht” of “innerlijke inspanning”. Het verwijst naar het vermogen om door eigen bewustzijn en oefening tot inzicht te komen. Waar veel tradities het pad van verlossing buiten onszelf zoeken, herinnert Jiriki ons eraan dat de weg naar verlichting van binnenuit ontstaat.
“Niemand kan jouw pad lopen. Alleen jij kunt de eerste stap zetten.”
Wat betekent Jiriki?
Het woord Jiriki (自力) is samengesteld uit twee karakters:
Ji (自) betekent zelf of eigen.
Riki (力) betekent kracht of energie.
Samen drukken ze het idee uit van zelfkracht — de innerlijke energie die ontstaat wanneer we verantwoordelijkheid nemen voor ons eigen pad.
In de boeddhistische leer wordt Jiriki vaak geplaatst tegenover Tariki (他力) — de kracht van de ander, of goddelijke genade. Waar Tariki verwijst naar vertrouwen in een hogere kracht, benadrukt Jiriki het belang van persoonlijke beoefening, bewustwording en directe ervaring.
Jiriki in de Zen-filosofie
In Zen is Jiriki geen egoïstische kracht, maar een uitdrukking van natuurlijke energie — de vitaliteit die ontstaat wanneer we stoppen met zoeken buiten onszelf. Zen leert dat verlichting niet geschonken wordt door goden of leraren, maar voortkomt uit directe ervaring en innerlijk inzicht.
Door meditatie, ademhaling en aandacht ontdekken we dat we niets hoeven toe te voegen:de kracht is er al, wachtend om herkend te worden.
“Wanneer je ophoudt te zoeken, merk je dat je er altijd al was.”
Het pad van eigen inspanning
Jiriki nodigt uit tot oefenen — niet om iets te bereiken, maar om wakker te worden in wat al is.Het gaat over discipline zonder dwang, over toewijding zonder streven. In de praktijk betekent dat:
regelmatig mediteren,
bewust ademhalen,
handelen met aandacht,
mild zijn in zelfreflectie.
Deze eenvoudige vormen van oefening zijn geen doelen op zich, maar manieren om het natuurlijke evenwicht te herstellen.
Jiriki en vrijheid
Jiriki is bevrijdend omdat het de verantwoordelijkheid terugbrengt naar binnen. Niemand hoeft ons te redden; de sleutel ligt in onze eigen handen.Tegelijk vraagt het moed — de moed om eerlijk te kijken naar wat er in ons leeft, zonder schuld of schaamte.
Zen zegt: verlichting is niet iets dat je krijgt, maar iets dat je laat vallen.Jiriki is het vertrouwen dat je dat loslaten zelf kunt beoefenen.
De balans tussen Jiriki en Tariki
Hoewel Jiriki de nadruk legt op eigen kracht, sluit het Tariki niet uit.Beide vullen elkaar aan. Zelfkracht zonder openheid kan leiden tot trots, maar vertrouwen zonder inspanning leidt tot passiviteit.
De ware weg ligt in evenwicht: oefening met overgave, actie met nederigheid, zelfvertrouwen met mededogen.
“De rivier stroomt vanzelf, maar je moet nog steeds leren zwemmen.”
Jiriki in het dagelijks leven
Jiriki is geen idee voor kloosters of tempels; het leeft in elk moment dat je bewust kiest om aanwezig te zijn.
Wanneer je diep ademhaalt in plaats van te reageren, wanneer je luistert in plaats van te oordelen, wanneer je vriendelijk bent zonder reden — dan oefen je Jiriki.
Het is de stille kracht van innerlijk leiderschap: leven vanuit bewustzijn in plaats van gewoonte.
Zie ook op Zen & So
Zazen — De beoefening van stilte
Satori — Het moment van ontwaken
Koan — De vraag die stilte wordt
Mindfulness — De kunst van aanwezig zijn
Loslaten — De kunst van vrijheid
Slotgedachte
Jiriki is het vertrouwen dat de bron van wijsheid al in je leeft.
Je hoeft niets te worden — je hoeft je alleen te herinneren wie je bent.
Zen & So

